Dünyada yedi deniz kaplumbağası türü bulunur. Bunlardan ikisi Akdeniz’de düzenli olarak ürerler. Bu türler iribaş deniz kaplumbağası (caretta caretta) ve yeşil deniz kaplumbağası (chelonia mydas)’dır. Ülkemiz her iki türe ev sahipliği yapar. Ülkemizde toplam 22 yuvalama kumsalı bulunur. Bunların beşi özel çevre koruma bölgesidir.
Deniz kaplumbağaları yuvalama ve beslenme alanları arasında göç ederler. Deniz kaplumbağaları yaşamlarının tamamına yakınını denizde geçirirler. Denizlerde nerelerde yaşadıkları konusunda bilgimiz sınırlıdır.
Deniz kaplumbağaları uzun ömürlü canlılardır ve erginliğe ulaşmaları 25 yılı bulur. Yavrular 25 yıl tüm Akdeniz’i dolaştıktan sonra tekrar doğdukları kumsala gelirler ve
yuva yaparlar. Bir yuvaya 70-100 kadar yumurta bırakırlar ancak 1000 yavrudan ancak bir veya birkaçı erginliğe ulaşabilir
Ülkemizde 30 yıldır koruma ve izleme faaliyetleri devam etmektedir. Bu süreçte yaklaşık 30 yıl önce 1500 kadar olan yuva sayısı, deniz kaplumbağaları bilim komisyonu raporuna göre 2019 yılı itibariyle 15 yuvalama kumsalında yaklaşık 8000 yuvaya ulaşmıştır. Bu yuvaların yaklaşık 3000’i özel çevre koruma bölgelerinde tespit edilmiştir.
Deniz kaplumbağalarının cinsiyet kromozomu yoktur. Cinsiyet kuluçka sıcaklığına göre belli olur. Yüksek sıcaklıklar dişi, düşük sıcaklıklar erkek birey çıkmasına yol açar. İklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle gelecekte tüm yavruların dişi olma riski bulunmaktadır ve bu sebeple deniz kaplumbağaları iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek türler arasındadır. İklim değişikliğinin deniz habitatlarını etkilemesi nedeniyle ergin kaplumbağaların yaşam alanlarının da olumsuz etkilenmesi beklenmektedir. Bu nedenle önlem alabilmek için denizde nereleri kullandıklarını bilmek önem arz eder.
2020 yılında Patara kumsalında yapılan deniz kaplumbağaları izleme projesi kapsamında kumsalda bu güne kadar 432 yuva tespit edilmiş ve bu yuvalardan 8000 yavru denizle buluşmuştur. 2020 yılında Patara kumsalında yapılan deniz kaplumbağaları izleme projesi kapsamında kumsalda bu güne kadar 432 yuva tespit edilmiş ve bu yuvalardan 8000 yavru denizle buluşmuştur.
Şimdiye kadar DEKAMER tarafından tedavisi tamamlanan veya yuva yapan 26 deniz kaplumbağası uydudan izlenmiştir.
Bu yılda sekiz deniz kaplumbağası daha izlenecek ve bilimsel bilgi birikimi artırılacaktır. 19.08.2020 tarihinde Cumhurbaşkanımızın eşi sayın Emine ERDOĞAN hanımefendinin katılımıyla 3 adet Belkız, Likya ve Patara isimli dişi ergin birey ve 1 adet 3 yaşında yavru kaplumbağa denizle buluşturulmuştur. 21 ağustos tarihinde 2 adet Belek kumsalından, 23 ağustos 2020 de 1 adet İztuzu kumsalından, 29 ağustos 2020 tarihinde de Göksu deltasından 2 tane deniz kaplumbağası uydu cihazı takılarak denize bırakılacaktır.
